رهبر معظم انقلاب اسلامی، همواره در دیدار هیئت های مختلف ازقوای نظام با ایشان، دیدگاه های مورد نظر را درخصوص قوه مجریه اعلام کرده اند که این دیدگاه ها توانسته ترسیم راهکارهای عملیاتی برای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و اعتلای نظام جمهوری اسلامی را تحقق بخشد.
در قبال اقدامات، فعالیت ها و برنامه های اجرایی دولت دهم به ریاست "محمود احمدی نژاد" که تداوم دولت نهم است، رهبر معظم انقلاب اسلامی در مقاطع گوناگون، دیدگاه های خود نسبت به قوه مجریه، تعامل درونی و برونی آن و توصیه های لازم که می توان از آن به عنوان راهبرد نام برد ، بیان داشته اند.
دراین گزارش بخشی از دیدگاهها و راهبردهای ارائه شده توسط مقام معظم رهبری درقبال دولت نهم ودهم ارائه می شود.
ایشان در سخنانی براصل تداوم رویکردهای دولت نهم در دولت دهم تاکید داشته و درباره راهبرد اجرایی می فرمایند:" ادامه رویکردهاى اساسىِ قبلى این دولت است؛ چون این دولت ادامه‌‌‌‌‌‌ى دولت قبل است." (1)
اما رویکردهای اساسی که رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آن تاکید می ورزند تا ادامه یابد ، چیست؟
ایشان در سخنانی در جمع هیات دولت به هنگامی که ویژگی های دولت نهم را بیان می کنند، در واقع رویکردهایی که دولت دنبال کرده را بیان می دارند. از همین رو بازخوانی این ویژگی ها در آنچه که معظم له "تداوم رویکردهای اساسی قبلی " خوانده اند ، ضروری است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی می فرمایند: "چند خصوصیت ممتاز در این دولت وجود دارد که من لازم می دانم به این خصوصیات تصریح کنم؛ اگر چه بارها هم گفته شده، اما در عین حال خوب است که خود شما دوستان هم توجه داشته باشید که مایه‏ى امتیاز شما، اینهاست." (2)
ایشان در تببین ویژگی نخست فرموده اند:"یک خصوصیت این است که این دولت، واقعاً یک دولت کار است؛ دولت حرکت و اقدام است؛ انرژى و نشاطِ کار این دولت، یک امر برجسته است. الحمدللَّه شما از سال اول همین‏جور حرکت کردید، الان هم با این که سه سال از عمر این دولت گذشته، انسان احساس می کند که تحرک و نشاط و فعالیت و اقدام در این دولت محسوس است - یعنى کاهش پیدا نکرده؛ افت پیدا نکرده - این خیلى چیز باارزشى است." (3)
معظم له درباره ویژگی (رویکرد) دوم فرمودند : "خصوصیت و امتیاز دوم که در این دولت هست، شعار و گفتمان کلى این دولت است که منطبق بر شعار و گفتمان امام و منطبق بر شعارها و گفتمانهاى انقلاب است؛ این خیلى چیز باارزشى است. این را هیچکس نمى‏تواند ندیده بگیرد. هر دلبسته‏ى به انقلاب، این را قدر مى‏داند؛ هر کسى که پیشرفت کشور را با هدایت انقلاب و با کارگردانى انقلاب تصور مى‏کند، باید این را قدر بداند. عدالت‏خواهى در این دولت پررنگ شد." (4)
ایشان درباره ویژگی (رویکرد) بین المللی می فرمایند:" مساله‏ى اعاده‏ى عزت ملى و ترک انفعال در مقابل سلطه و تجاوز و زیاده‏طلبى سیاستهاى دیگران و ترک شرمندگى در مقابل غرب و غربزدگى را هم انسان در این دولت احساس مى‏کند." (5)
حضرت آیت الله خامنه ای در ادامه تبیین رویکردهای عملی فرموده بودند:"روند غرب‏باورى و غرب‏زدگى را که متأسفانه داشت در بدنه‏ى مجموعه‏هاى دولتى نفوذ می کرد، متوقف گردید؛ این چیز مهمى است. حالا یک عده‏اى در جامعه، ممکن است به هر دلیلى شیفته‏ى یک تمدنى یا یک کشورى باشند؛ اما این وقتى به بدنه‏ى مدیران انقلاب و مجموعه‏هاى انقلاب نفوذ میکند، چیز خیلى خطرناکى مى‏شود. این دیده می شد؛ خب، جلویش گرفته شد.گرایش‏هاى سکولاریستى - که متأسفانه باز داشت در بدنه‏ى مجموعه‏ى مدیران کشور نفوذ مى‏کرد - جلویش گرفته شد."(6)
ایشان در دیدار دیگری که اعضای هیات دولت دهم با ایشان داشتند، رویکردهای دیگری را جلوه گاه فعالیت دولت بیان فرمودند که بازخوانی آنها که در قالب توصیه بیان شده، بخش دیگری از دیدگاه و راهبرد مقام معظم رهبری در قبال دولت دهم است.
ایشان می فرمایند: "جهت گیرى‌‌‌‌‌‌هاى برنامه‌‌‌‌‌‌اى و کارى دولت را با شاخص سند چشم‌‌‌‌‌‌انداز بسنجید. این سند چشم‌‌‌‌‌‌انداز چیز مهمى است؛ این را دست‌‌‌‌‌‌کم نباید گرفت. شاید بتوان گفت که بعد از قانون اساسى، ما هیچ سندى را در کشور به این اهمیت نداریم." (7)
معظم له در ادامه این مبحث می فرمایند:" اجراى کامل سیاست هاى اصل 44 ... هم بسیار مهم است. این سیاستهاى اصل 44 آن روزى که مطرح شد، همه‌‌‌‌‌‌ى دست‌‌‌‌‌‌اندرکاران اقتصادى و خبرگان مسائل گوناگون مدیریتى کشور اعتراف کردند، اقرار کردند که اگر چنانچه این کار انجام بگیرد، یک تحول عظیم اقتصادى در کشور انجام خواهد گرفت. خوب، باید این سیاستها به طور کامل اجرا بشود. کارهائى شده، من گزارشهائى هم از آقاى رئیس جمهور، هم از بعضى از مسئولین دیگر شنیده ام ‌، لکن آنچه که انجام گرفته، همه‌‌‌‌‌‌ى ظرفیت سیاستهاى اصل 44 نیست. یعنى همه که می گوئیم، شاید بخش عمده‌‌‌‌‌‌اى از این ظرفیت هنوز بر زمین مانده است." (8)
حضرت آیت الله خامنه ای در بخشی دیگر در ارائه راهبرد می فرمایند:"توصیه‌ى پنجم که دنباله‌‌‌‌‌‌ى همین هاست، حل مشکلات اقتصادى مردم و کشور است. همین مسئله‌‌‌‌‌‌ى تورم که اشاره کردند - که مهمترینش تورم و اشتغال است - اینها مهمترین است. نکته‌‌‌‌‌‌ى بسیار خوبى توى بیانات آقاى رئیس جمهور بود که من هم روى آن تکیه میکنم؛ دولت بایستى جورى برنامه‌‌‌‌‌‌ریزى کند که از ناحیه‌‌‌‌‌‌ى دولت، فشار تورمى روى مردم زیاد نشود." (9)
ایشان که همواره تاکید بر مسائل فرهنگی داشته و به خوبی جنگ نرم دشمن با نظام را ترسیم کرده اند، در تداوم راهبردهایی که دولت دهم باید دنبال کند، می فرمایند: "توصیه‌‌‌‌‌‌ى ششم ما در مورد فرهنگ است، که اشاره شد مسئله‌‌‌‌‌‌ى فرهنگ بسیار مسئله‌‌‌‌‌‌ى مهمى است. ما در زمینه‌‌‌‌‌‌ى فرهنگ و پرداختن به فرهنگ چه کار می خواهیم بکنیم؟ اول، تکلیف این را روشن کنیم. یک وقت هست که یک دستگاهى به امور فرهنگى بى‌‌‌‌‌‌اعتناء است، یک وقت نه، یک دستگاهى اعتناء و اهتمام به امور فرهنگى دارد، لیکن هدفگذارى‌‌‌‌‌‌هاى فرهنگى‌‌‌‌‌‌اش دچار اختلال یا دچار خدشه است. " (10)
رهبری جدای از ویژگی ها و ارائه راهکار به دولت دهم، از رنج هایی که این دولت متحمل شده یاد کرده و می گویند:"این چند سال، خیلى اهانتها به شما شد، کینه‌‌‌‌‌‌توزى شد، اهانت شد. اینها را تحمل کردید. این تحملها هم پیش خداى متعال اجر دارد" (11)
ایشان هم چنین نسبت به ریاست جمهور ، دیدگاه بسیار مثبتی داشته و حتی دیگران را در هیات دولت به تاسی از ایشان فرا می خوانند.
رهبری درباره رییس جمهوری فرمودند : "ساده‏زیستى - بخصوص در خود آقاى رئیس‏جمهور - خوب و برجسته است و چیز باارزشى است؛ در مسئولین هم - کما بیش؛ یک جایى کمتر، یک جایى بیشتر - بحمداللَّه هست." (12)
ایشان در این باره در دیداری دیگر می فرمایند:"آقاى رئیس جمهور ما هم که بحمداللَّه پرانرژى و خستگى‌‌‌‌‌‌نشناس حقاً؛ پابه‌‌‌‌‌‌پاى ایشان دویدن هم خیلى سخت است. خدا کمکتان کند بتوانید پابه‌‌‌‌‌‌پاى ایشان بدوید و برسید به مقاصدتان؛ واقعاً کار دشوارى است. ایشان خیلى زیاد زحمت می کشند، زیاد تلاش می کنند، بحمداللَّه پرانرژى هم هستند؛ خدا را شکر. ... خداوند ان‌‌‌‌‌‌شاءاللَّه بیشتر کمک کند، بیشتر انرژى بدهد، بیشتر توان بدهد. البته ما مرتب دعا می کنیم."
(13)
منابع:
1) سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رییس جمهوری و اعضای هیات دولت با ایشان 18/6/88
2) بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رییس جمهوری و اعضای هیات دولت با ایشان 2/6/87
3) همان منبع
4) همان منبع
5) همان منبع
6) همان منبع
7)سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رییس جمهوری و اعضای هیات دولت با ایشان 18/6/88
8) همان منبع
9) همان منبع
10) همان منبع
11) همان منبع
12) بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رییس جمهوری و اعضای هیات دولت با ایشان 2/6/87
13) سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رییس جمهوری و اعضای هیات دولت با ایشان 18/6/88
اطلاع/9128

آنچه در پی خواهد آمد، اشاره به اصول یکصدوسیزدهم تا یکصدوبیست وسوم قانون اساسی است که مربوط به عالیترین مقام رسمی کشور پس از مقام رهبری یعنی رییس جمهور است.
1) جایگاه رئیس جمهور (اصل یکصدوسیزدهم)
"پس از مقام رهبری، رئیس جمهور عالیترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط می شود بر عهده دارد."
2) دوران رئیس جمهوری (اصل یکصد و چهاردهم)
"رئیس جمهور برای مدت چهار سال با رأی مستقیم مردم انتخاب می شود و انتخاب مجدد او به صورت متوالی تنها برای یک دوره، بلامانع است."
3) شرایط رئیس جمهور (اصل یکصد و پانزدهم)
"رئیس جمهوری باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر هستند، انتخاب شود:
ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر ، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور."
4) اعلام آمادگی نامزدهای ریاست جمهوری ( اصل یکصدوشانزدهم):
"نامزدهای ریاست جمهوری باید قبل از انتخابات، آمادگی خود را رسما اعلام کنند. نحوه برگزاری انتخاب رئیس جمهوری را قانون معین می کند".
5) انتخاب ریاست جمهوری (اصل یکصد و هفدهم)
"رئیس جمهور با اکثریت مطلق آرای شرکت کنندگان انتخاب می شود. اما هرگاه در دور نخست هیچ یک از نامزدها چنین اکثریتی را بدست نیاورد، روز جمعه هفته بعد برای باردوم رأی گرفته می شود. در دور دوم تنها دو نفر از نامزدها که در دور نخست آرای بیشتری داشته اند، شرکت می کنند. ولی اگر برخی از نامزدهای دارند? آرای بیشتر، از شرکت در انتخابات منصرف شوند، از میان سایرین دو نفر که در دور نخست بیش از دیگران رأی آورده اند، برای انتخاب مجدد معرفی می شوند."
6) نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری (اصل یکصد و هجدهم)
"مسئولیت نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری طبق اصل نودونهم بر عهده شورای نگهبان است ولی قبل از تشکیل نخستین شورای نگهبان بر عهده انجمن نظارتی است که قانون تعیین می کند."
7) انتخاب رئیس جمهور جدید (اصل یکصد و نوزدهم):
"انتخاب رئیس جمهور جدید باید حداقل یک ماه پیش از پایان دوره ریاست جمهوری قبلی انجام شده باشد و در فاصله انتخاب رئیس جمهور جدید و پایان دوره ریاست جمهوری سابق، رئیس جمهورپیشین وظایف رئیس جمهوری را انجام می دهد."
8) تمدید استثنایی انتخابات ریاست جمهوری (اصل یکصدوبیستم):
"هرگاه در فاصله ده روز پیش از رأی گیری یکی از نامزدهائی که صلاحیت او طبق این قانون احرازشده فوت کند، انتخابات به مدت دوهفته به تأخیر می افتد. اگر در فاصله دورنخست و یا دور دوم نیزیکی از دو نفر حائز اکثریت دور نخست فوت کند، مهلت انتخابات برای دو هفته تمدید می شود."
9) سوگند رئیس جمهور (اصل یکصد و بیست و یکم):
"رئیس جمهور در مجلس شورای اسلامی در جلسه ای که با حضور رئیس قوه قضاییه و اعضای شورای نگهبان تشکیل می شود، به ترتیب زیر سوگند یاد می کند و سوگندنامه را امضا می نماید."
بسم الله الرحمن الرحیم
"من به عنوان رئیس جمهور در پیشگاه قرآن کریم و در برابر ملت ایران به خداوند قادر متعال سوگند یا د می کنم که پاسدار مذهب رسمی و نظام جمهوری و قانون اساسی کشور باشم و همه استعداد و صلاحیت خویش را در راه ایفای مسئولیتهایی که بر عهده گرفته ام ، به کار گیرم و خود را وقف خدمت به مردم و اعتلای کشور، ترویج دین و اخلاق، پشتیبانی از حق و گسترش عدالت سازم و از هرگونه خودکامگی بپرهیزم و از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است، حمایت کنم . در حراست از مرزها و استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ اقدامی دریغ نورزم و با استعانت از خداوند و پیروی از پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام قدرتی را که ملت به عنوان امانتی مقدس به من سپرده است، همچون امینی پارسا و فداکار نگاهدار باشم و آنرا به منتخب ملت پس از خود بسپارم".
10 ) مسئولیت پذیری رئیس جمهور (اصل یکصد و بیست و دوم):
"رئیس جمهور در حدود اختیارات و وظایفی که به موجب قانون اساسی و یا قوانین عادی برعهده دارد در برابر ملت، رهبر و مجلس شورای اسلامی مسئول است."
11 ) وظایف رئیس جمهور (اصل یکصد و بیست و سوم):
"رئیس جمهور موظف است مصوبات مجلس یا نتیجه همه پرسی را پس از طی مراحل قانونی و ابلاغ به وی، امضا کند و برای اجرا در اختیار مسئولان بگذارد."
** نظارت بر انتخابات
براساس ماده هشت قانون انتخابات، نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری به عهده شورای نگهبان می باشد. این نظارت عام و در تمام مراحل و در کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است .
در ماده چهار ‌‌قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران آمده است : هیأت مرکزی نظارت، بر کلیه مراحل انتخابات و جریانهای انتخاباتی و اقدامات وزارت کشور و هیأتهای اجرایی که در انتخابات مؤثر است‌ و آنچه مربوط به صحت انتخابات می‌شود نظارت خواهد کرد.